Açık Yazılım Ağı (AYA), sosyal bir yarar oluşturmak motivasyonuyla nitelikli bilişim çözümleri üreten gönüllülerin bir araya gelmesine ve projeler gerçekleştirmesine imkan sağlayan bir platformdur.
Bugüne kadar projelere yetkin ve uzman gönüllü desteği ve teknik kaynaklar sunarak kolektif bir şekilde gerçeklenmelerini sağladık. Bu projeler resmi kurumlar ve sivil toplum kuruluşları başta olmak üzere herkesin kullanımına ve denetimine açık, açık kaynak lisanslarına sahip bilişim çözümleri oldular. Bizim buradaki rolümüz hem gönüllülerin aralarındaki iletişime aracı olmak hem de kaynak yönetiminde koordinasyon sağlamak oldu.
Sosyal yarar gözeten ve kar amacı gütmeyen bir oluşum olarak AYA, bugün yoluna portföyünde bilişim projeleri barındıran yazılım vakfı kimliğiyle devam ediyor.
Kısa Geçmişimiz
Günümüzde yazılım geliştirme pratikleri konjonktürel olarak açık kaynak ve özgür yazılım anlayışlarını özümseyerek, uzmanların internet üzerinden birlikte bilişim çözümleri geliştirebilmelerine elverişli bir noktaya gelmiştir.
GitHub gibi mecralar üzerinde açık kaynaklı yazılım projeleri başlatabilmek ve mevcut projelere rahatlıkla katkılarda bulunabilmek mümkün. Gelinen bu nokta Mozilla, Linux Foundation, Apache Foundation, Cloud Native Computing Foundation vb. yazılım vakıflarının yıllarca süren çalışmalarının bir sonucu olarak görülebilir.
Ülkemizde de geçmişte Linux Kullanıcı Derneği, Pardus vb. oluşumlar etrafında birçok açık kaynak topluluğu oluşmuş, çeşitli çalışmalara öncülük etmişlerdir. Bunlardan biri olan ve 2015’de kurulan Açık Kaynak İnisiyatifi GitHub üzerinden insanları bir araya getirmeyi planlamış, açık kaynak geliştirme alanında insanların birbiri ile iletişimde olmasını sağlamayı amaçlamıştır. Açık Kaynak İnisiyatifinin yürüttüğü bu çalışmalar hem açık kaynak gönüllüsü insanların birbiri ile iletişımde olması, hem de bilgi birikimi oluşturmaları konusunda bayrağı ileri taşımıştır.
Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta gerçekleşen ve 10 ili etkileyen deprem sonrası, Twitter üzerinde koordine olan gönüllülerin oluşturduğu bir grup da buradaki bilgi birikimini kullanarak “deprem yardımı için” organize olmuş; kısa sürede çalışmaları GitHub ve Discord üzerinde koordine ederek, 24.000’den fazla bilişim sektörü gönüllüsünü iletişimde tutan ve kaynak yönetimini üstlenen bir platform oluşturmuştur.
Bir süre sonra Açık Yazılım Ağı olarak isimlendirdiğimiz bu oluşum, topluluk tarafından GitHub üzerinde 50’ye yakın proje çıktısı oluşturulmasına imkan sağladı; deprem sonrası hayati önem taşıyan sorunları çözebilecek teknolojiler sunabilmek için AFAD, AHBAP, AKUT gibi birçok resmi kurum ve sivil toplum kuruluşu ile irtibat noktası olduk ve bilişim desteğinin sağlanmasında aracı olarak hareket ettik.
Amacımız
Temel çerçevede kriz ve ihtiyaç anlarında sahada olan ve toplum yararına çalışan kurumların bilişim ihtiyaçlarını karşılamak için bir araya geldik. Devamında, alandaki en faydalı katkıları sağlayabilecek insanları ve teknolojik kaynakları bir araya getirmeyi amaçlayarak yola çıktık.
Böylece hem kaynakları verimli kullanmak, afet senaryoları gibi olası kriz anlarındaki kaosu en aza indirmek, hem de gönüllülerin çabalarını doğru yönlendirmek için bir platform sağlayabiliyorduk. Ancak bu süreçte edindiğimiz deneyim bizlere gösterdi ki, kriz anları hareket etmek için çok geç kalınmış anlar oluyor.
Bu nedenle amacımızı revize ederek, geçmişte Açık Kaynak İnisiyatifinin oluşturduğu kapsamdan devam etmeye karar verdik. Bu kapsamda AYA’nın amacı;
- Sosyal yarar oluşturacak bilişim çözümleri geliştirmeye yönelik farkındalık oluşturmak,
- pratik ihtiyaçların karşılanması için bilgi birikimini ve teknik kaynakları bir araya getirerek bilişim çözümlerin tasarlanmasına öncü olmak,
- sürdürülebilir bir “açık kaynak ekosisteminin” oluşmasına ve açık kaynak projeler üretilmesine katkıda bulunmak,
- üretilen projelerin sahalarda kullanımı ve yaygınlaşmasını sağlamak,
olarak belirledik.
Hedeflerimiz
Açık kaynak ve özgür yazılım pratiklerinin sosyal yarar oluşturmak için kullanılmasına yönelik bir örnek teşkil etmek hedeflerimizin çatısını oluşturuyor.
Mevcut Hedeflerimiz,
- Bilişim alanındaki gönüllü sayısını arttırmak,
- Geliştiricilerin birbirleri ile iletişimini sağlamak,
- Kolektif çalışma kültürünü geliştirmek,
- Sosyal fayda üreten bilişim çözümlerinin üretimini teşvik etmek,
- Toplum yararına çalışan kurumların ihtiyaçlarını karşılamak,
- Sektörde en güncel ve geçerli pratiklerinin üretilen bilişim çözümlerinde uygulanmasını sağlamak,
- Yazılım sektöründe darboğaz oluştuğunda geliştiricilerin deneyim kazanmasını sağlayacak projeler bulundurmak,
olarak listelenebilir.